melde

Links onderaan, Wilde eetbare plant, Melde ( Melganzevoet) gevonden door Ben Brumagne van Forest To Plate op een marktje in Varanasi, India.

FR: CHÉNOPODE BLANC
ENG: LAMB’S QUARTERS
DUI: WEISSE GÄNZEFUSS

FAMILIE: AMARANTENFAMILIE OF AMARANTHACEAE

EETBARE DELEN

Blad, Zaad

ALGEMENE BESCHRIJVING

Tijdens mijn fietstocht van Belgie naar India in 2014 was dit een van de planten die ik het meeste tegenkwam. Ik vond ze zelfs op de markt in India ( zie foto), waar ze verkocht werden als bladgroente. In India wordt wat wij onkruid noemen, zelfs als bladgroente geteeld.

Ook doorheen de geschiedenis van het noordelijk halfrond is dit een van de meest gebruikte planten. In Wit-Rusland werd melde in soepen verwerkt, zaden werden verzameld en gemengd in bloem om brood mee te maken tijdens misoogsten in het noorden van Zweden, in Colorado wer ze gebruikt, in Pakistan,…
Toen ik in het dorpje Vranjska Banja, in Servië melde plukte, beval de oma van een goede vriend van me om dichter bij te komen, waarna ze het volgende zei: “In tijden wanneer er niet genoeg voedsel was, aten we onkruiden als melde. We plukten ze en maakten samen met andere wilde planten een soort soep.”

Het blad bevat stoffen als kalium, ijzer, zink, vitamine C en anderen en in de zaden vinden we de B-vitaminen en verschillende mineralen.. Een van de meest vervelende onkruiden voor landbouwers is dus wel een plant met een hoge voedingswaarde!

In de zomer is het ook een van de weinige bladgewassen die overblijven als het echt warm weer wordt. 

Familie zijnde van de quinoa, de recent geprijsde “super food”, zou deze plant ook nog wat meer aandacht mogen krijgen.

Smaak:

De Lichtzurige smaak komt waarschijnlijk door vitamine c en het oxaalzuur dat in het blad zit.

Heb al willen merken dat smaak sterk kan afhangen van de plaats en periode van het jaar. Op oude mesthopen ( stikstofrijk) kunnen ze echt bijtend zuur, wrang en bitter smaken. 

Bronnen: 

  • Medicinal properties of genus Chenopodium Linn. Neerja Yadav, Neeru Vasudeva, Sumitra Singh and Surendra K Sharma* 

  • Wild edible plants of Belarus: from Rostafiński’s questionnaire of 1883 to the present 

    Łukasz Łuczaj, 1 Piotr Köhler,2 Ewa Pirożnikow,3 Maja Graniszewska,4 Andrea Pieroni,5 and Tanya Gervasi5 

  • The use of wild plants as food in pre-industrial Sweden, Ingvar Svanberg* 

  • ETHNOBOTANICAL NOTES FROM THE VALLEY OF SAN LUIS, COLORADO 

    Winter 1986 Robert A. Bye, Jr.and Edelmira Linares

  • Ethnobotanical Study of Medicinal Plants of Semi-Tribal Area of Makerwal & Gulla Khel (Lying between Khyber Pakhtunkhwa and Punjab Provinces), PakistanAmin Shah1*, Sarfaraz Khan Marwat2, Faryal Gohar1,3, Ameer Khan1, Khizar Hayat Bhatti3,Muhammad Amin4, Noor Ud Din1

    , Mushtaq Ahmad5, Muhammad Zafar5

  • Eetbare wilde planten, Steffen Guido Fleischlauer, Jurgen Guthmann, Roland Spiegelberger

Melde of melganzevoet, Chenopodium album

Het wildplukboek

Ben Brumagne was met zijn bedrijf Forest To Plate een van de eerste in de lage landen om wildplukken op de kaart te zetten en verdiepte zich heel grondig in de materie. Hij bundelt in dit boek niet alleen zijn plantenkennis, hij verrijkt het ook met prachtige verhalen en zijn eigen ervaringen.

Een ideaal boek voor wie wel eens wil proberen om uit de natuur te koken, maar ook voor doorwinterde wildplukkers.